1963 онд Католик шашны лам нар нэрт эрдэмтэн Галилео Галилэйг дэлхий бөөрөнхий гэж хэлснийх нь төлөө шүүж, бурууг нь хүлээлгэж байхад түүнээс 400 жилийн өмнө 1267 онд Хүлэгү хаан ах Хубилай хаанд дэлхийн бөмбөрцгийн загвар бэлэглэж байв. 1445 онд Германы инженер Иоханнэс Гүтэнбэрг анх бараар ном хэвлэснийг дэлхийн хэвлэлийн салбарын эхлэл гэж тооцдог бол монголчууд түүнээс 100 гаруй жилийн өмнө модон бараар ном судраа хэвлэдэг, 1380 онд төмөр бараар хэвлэсэн, дэлхийн хаана ч хөрвөх чадвартай цаасан мөнгийг хэвлэн гаргасан байжээ. Гэтэл цаасан мөнгө Европт бүр XVII зуун хүрч байж эргэлтэд орсон байдаг. Оросын мөнгө буюу деньги гэдэг үг монгол хэлний тамга гэдэг үгнээс гаралтай. Хятадын мөнгөн тэмдэгт болох юань нь Монгол Юань гүрний цаасан тэмдэгтийн нэр болохыг та бид мэддэггүй.
Энэхүү номд дурдагдсан сэдвүүд бүгд дараа дараагийн эрдэм шинжилгээ, судалгааны бие даасан томоохон сэдвүүд болох бөгөөд буурал түүхийн эргэлтэд мартагдан гээгдсэн эдгээр хуудаснуудын гарчгийг л зохиогч бээр тавьсан гэхэд хилсдэхгүй биз ээ. Монголын гээгдсэн түүх цувралыг бичсэний гол зорилго нь уншигч та монголчуудынхаа түүхийн гээгдсэн хуудаснуудтай танилцаж, цаашид дэлхийн түүхэнд арилшгүй ул мөрөө үлдээсэн өвөг дээдсийнхээ түүхийг сонирхон, гүнзгийрүүлэн уншиж, судлах эрмэлзэл төрүүлэх гэснийх билээ.
Монгол
